طرف دعوا قراردادن شرکت بیمه در دعاوی حقوقی مطالبه خسارت ناشی از تصادف و الزام یا عدم الزام دادگاه برای ابلاغ به شرکت بیمه  

خلاصه متن:

در نشست قضایی که در تاریخ 12 آبان 1401 در استان مازندران برگزار شد، موضوع بررسی ضرورت طرح دعوی علیه شرکت بیمه در دعاوی مربوط به مطالبه خسارت ناشی از تصادف و همچنین تکلیف دادگاه به ابلاغ به شرکت بیمه مورد بحث قرار گرفت. پرسش اصلی این بود که آیا الزام به طرح دعوی علیه شرکت بیمه وجود دارد و در صورت عدم ضرورت، آیا دادگاه موظف به ابلاغ به شرکت بیمه بر اساس ماده 50 قانون بیمه شخص ثالث است یا خیر. <br>نظر اکثریت هیات عالی بر این است که در دعاوی حقوقی، امکان محکومیت راننده مقصر بدون دخالت شرکت بیمه وجود دارد و ابلاغ به شرکت بیمه تنها به منظور اطلاع‌رسانی و حق طرح دعوی اعتراض ثالث برای آن‌ها صورت می‌گیرد. در این زمینه، ابلاغ به شرکت بیمه در مواردی که این شرکت تعهدات خود را ایفا کرده باشد، بی‌اثر است. <br>نظر اقلیت بر ضرورت ابلاغ به شرکت بیمه تاکید دارد و آن را بر اساس ماده 50 قانون بیمه شخص ثالث و مشابهت با ماده 66 قانون آیین دادرسی کیفری ضروری می‌داند تا از طرح دعاوی ساختگی جلوگیری شود. همچنین، نظر ابرازی بر این نکته تاکید دارد که مسئولیت بیمه حداقل به صورت شبه تضامنی است و در صورتی که دعوی علیه بیمه طرح نشود، دادگاه باید قرار عدم استماع صادر کند.

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1401/08/12
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر نوشهر

موضوع

طرف دعوا قراردادن شرکت بیمه در دعاوی حقوقی مطالبه خسارت ناشی از تصادف و الزام یا عدم الزام دادگاه برای ابلاغ به شرکت بیمه

پرسش

در خصوص دعاوی مطالبه خسارت ناشی از تصادف؛ آیا ضرورت دارد دعوا علاوه بر راننده مقصر به طرفیت شرکت بیمه نیز طرح گردد؟ چنانچه عقیده بر عدم ضرورت طرح دعوا به طرفیت شرکت بیمه دارید آیا مطابق ماده 50 قانون بیمه شخص ثالث دادگاه تکلیفی بر ابلاغ به شرکت بیمه دارد؟ در صورت تکلیف داشتن؛ اثر آن چیست؟ (فرض سوال زمانی است که شخص خواهان، خسارات خود را به صورت مجزا از بیمه دریافت ننموده باشد.)

نظر هیات عالی

در فرض سوال، نظریه اکثریت مطلوب و مورد تایید هیات عالی است؛ با این توضیح که مقررات ماده 50 قانون بیمه شخص ثالث (قانون بیمه اجباری) خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه ناظر بر دعاوی حقوقی و کیفری مرتبط با حوادث رانندگی و دعاوی ناشی از حوادث موضوع این قانون می‌باشد، بنابراین در دعاوی مذکور که تابع تشریفات قانون ایین دادرسی مدنی است بدون دخالت شرکت بیمه، امکان محکومیت مقصر حادثه در جبران خسارت زیان‌دیده وجود دارد و الزام مراجع قانونی رسیدگی‌کننده صرفاً ناظر بر مطلع نمودن صندوق یا شرکت بیمه از دعوی طرح شده و جلسات دادگاه می‌باشد و اینکه پس از صدور رای نسخه‌ای از دادنامه به صندوق یا شرکت بیمه ابلاغ شود؛ بدیهی است حسب مورد برای صندوق یا شرکت بیمه حق طرح دعوی اعتراض ثالث وجود دارد.

نظر اکثریت

فرض سوال مربوط به زمانی است که خسارت موضوع مطالبه، بدنی نیست و بیمه‌نامه هم وجود دارد. در برخی موارد شخص به بیمه مراجعه می‌نماید و بخشی از خسارات را تا سقف تعهدات از بیمه دریافت می‌نماید حال نسبت به باقی خسارات به طرفیت راننده مقصر طرح دعوا می‌نماید در این صورت ضرورتی جهت طرح دعوا علیه شرکت بیمه نیست چراکه تعهد خود را انجام داده و خواهان هم ادعایی ندارد مگر در مواردی که شرکت بیمه تعهد خود را ایفا ننموده و دادگاه می‌بایست وارد رابطه قراردادی بین بیمه‌گر و بیمه‌گذار شود در این صورت باید طرف دعوا قرار گیرد. در صورتی که شرکت بیمه در غیر دو فرض فوق طرف دعوا قرار نگیرد و مطابق ماده 50 قانون بیمه شخص ثالث به شرکت بیمه ابلاغ گردد و نماینده بیمه را دعوت نماید و شرکت ادعا کند چون طرف دعوا قرار نگرفته است نمی‌توان او را محکوم نمود؛ لذا این ابلاغ بی‌اثر است. ضمن اینکه برای شرکت بیمه امکان طرح دعوای ورود ثالث در صورت ادعا نسبت به میزان خسارت یا اصل ادعا فراهم است.
در مواردی که دادگاه حقوقی تشخیص دهد دعوا می‌بایست به طرفیت اشخاص دیگری نیز طرح شود تا رسیدگی با رعایت اصول دادرسی انجام شود می‌بایست قرار عدم استماع صادر گردد که در این سوال اگر قائل به طرح دعوا به نحو صحیح باشیم؛ ابلاغ به شرکت بیمه عبث و بی‌اثر است و ماده 50 قانون بیمه شخص ثالث صرفا در خصوص دعاوی کیفری و خسارات بدنی مطرح است. به فرض اگر شرکت بیمه به نظریه کارشناسی اعتراض نمود آیا مکلف به ارجاع به هیات کارشناسی هستیم؟ قطعا وقتی طرف دعوا قرار ندارد حق اعتراضی هم برایش متصور نیست؛ لذا ابلاغ به آن هم ضرورت ندارد. در دعاوی حقوقی بدیهیاتی وجود دارد که هرگاه شخصی طرف دعوا نباشد ابلاغ به وی ضرورت ندارد.

نظر اقلیت

با توجه به صراحت ماده 50 قانون بیمه شخص ثالث و اینکه برای این تکلیف تخلف انتظامی در نظر گرفته شده است نزدیک به صواب است در دعاوی حقوقی به شرکت بیمه ابلاغ نیز صورت گیرد. شبیه این نهاد در ماده 66 قانون آیین دادرسی کیفری وجود دارد که انجمن‌های حمایتی به برخی دعاوی دعوت می‌گردند. قانون‌گذار در این ضرورت حکمتی را مد نظر داشته است از جمله اطلاع شرکت بیمه از دعوا و در صورت لزوم ورود به دعوا و جلوگیری از طرح دعوای ساختگی.
در دعاوی الزام به تنظیم سند رسمی نیز خواهان تکلیف دارد دعوا را به طرفیت کلیه ایادی ماقبل طرح نماید هرچند که نهایتا صرفا ید ماقبل محکوم می‌گردد و نسبت به سایرین، دعوا رد می‌شود. از این موضوع وحدت ملاک می‌گیریم و در این دست دعاوی، بیمه نیز می‌بایست طرف دعوا قرار گیرد و در غیر این صورت ضرورت دارد ابلاغ به آن انجام شود.

نظر ابرازی

به نظر می‌رسد مطابق ماده 4 قانون بیمه شخص ثالث مسئولیت بیمه حداقل شبه تضامنی است و اگر بیمه طرف دعوا نباشد حتی اگر دعوت هم شود اثری در دعوا ندارد؛ لذا اگر طرف دعوا قرار نگیرد باید قرار عدم استماع صادر نمود و اگر بیمه تا سقف تعهداتش خسارت را پرداخت نموده باشد در این شق حکم بر بی‌حقی صادر می‌گردد.

***صفر تا صد نحوه تنظیم قراردادهای رسمی و کار با سامانه های موجود در دفاتر اسناد رسمی به صورتی کاملا نوین و طبقه بندی شده ، همراه با کارعملی درسامانه ثبت انی و سامانه کاتب و بررسی قوانین و مقررات مرتبط به صورت کاملا کاربردی در مجموعه حقوقی ، ثبتی و مالیاتی نیک مبین***

1. در این فایل های آموزشی به موضوعات ذیل و تمام جزییات و نکات کاربردی و علمی در قراردادهای مختلف اعم از حوزه املاک، خانواده و غیره مسلط خواهید شد
2. قابل استفاده برای تمامی حقوقدانان و کارکنان دفاتر اسناد و سران دفاتر، دفتریاران و عموم اشخاص که موضوعات حقوقی، خانوادگی و ثبتی دارند از تشکیل پرونده تا انتخاب و تشخیص نوع سند در موضوعات مختلف

1. به محض خرید برای شما لایسنس ایجاد می شود و میتوانید بلافاصله به فایلهای آموزشی دسترسی داشته باشید
2. این فایلها را بعد از یک بار دانلود کردن، به صورت آفلاین نیز میتوانید مشاهده کنید
3. این فایلها دارای محدودیت زمانی نیستند و بدون محدودیت زمانی به فایلهای آموزشی دسترسی دارید
4. از این فایلهای آموزشی برای آموزش کارمندان خود نیز میتوانید استفاده کنید
5.  جهت تهیه فایل‌ها میتوانید به قسمت فروشگاه سایت نیک مبین مراجعه کنید  یا به شماره 09158531409 پیام دهید

برخی موضوعات مندرج در بسته های آموزشی نیک ثبت آنی :